Η 21η Σεπτεμβρίου έχει θεσπιστεί από το Γνωμοδοτικό Συμβούλιο για τη Νεολαία του Συμβουλίου της Ευρώπης ως ημέρα δράσης ενάντια στην ισλαμοφοβία. Την ημέρα αυτή τιμάται η μνήμη των θυμάτων της σφαγής της Σρεμπρένιτσα το 1995 και των επιθέσεων στο Christchurch το 2019 και στο Hanau το 2020.
Η ισλαμοφοβία αποτελεί μια διάκριση που μπορεί να πάρει τη μορφή ρατσιστικών σχολίων, θεσμικών διακρίσεων (απαγόρευση θρησκευτικών συμβόλων), ρητορικής αλλά και εγκλημάτων μίσους.
Ένας από τους φορείς διάχυσης της ισλαμοφοβίας μέσω των στερεοτυπικών απεικονίσεων είναι φυσικά οι τηλεοπτικές σειρές και η βιομηχανία του Χόλιγουντ.
Ιδίως μετά την 11η Σεπτεμβρίου έχουν κυκλοφορήσει, πολύ αγαπητές, στο κοινό σειρές όπως το Homeland και το 24 αλλά και ταινίες blockbuster όπως το Hurt Locker, το Black Hawk dawn ή το Argo, οι οποίες συνδέουν άμεσα τη θρησκεία του Ισλάμ με την τρομοκρατία. Οι ταινίες και οι σειρές αυτές έχουν ορισμένα κοινά χαρακτηριστικά όπως:
· οι οριενταλιστικές απεικονίσεις των μουσουλμάνων και των χωρών της Μέσης Ανατολής
· οι έμφυλες αναπαραστάσεις των μουσουλμάνων γυναικών ως αδύναμες, οι οποίες χρειάζονται τη δυτική προστασία και απελευθέρωση
· η διάχυση και νομιμοποίηση του δόγματος του πολέμου ενάντια στην τρομοκρατία όπως αναπτύχθηκε από τον George Bush και επέφερε τους πολέμους στο Αφγανιστάν και το Ιρακ
· η προώθηση της ιδεολογίας του «χάσματος των πολιτισμών» με τη Δύση να ταυτίζεται με τη Δημοκρατία και την ανάπτυξη, ενώ από την αλλη το Ισλάμ θεωρείται συνώνυμο με την οπισθοδρομικότητα
· η διχοτομική διάκριση μεταξύ καλού και κακού μουσουλμάνου.
Ωστόσο οι στερετοτυπικές απεικονίσεις που αφορούν στους μουσουλμάνους δεν αποτελούνι κατασκεύασμα της τελευταίας εικοσαετίας αλλά υπάρχουν τόσο καιρό όσο και το ίδιο το Χόλιγουντ. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το τραγούδι τίτλων της ταινίας κινουμένων σχεδίων Αλλαντίν όπου ακούμε το εξής "where they cut off your ears if they don't like your face, it's barbaric-but hey it's home".
Αντι-πρόταση: Αν σας ενδιαφέρει περισσότερο το θέμα σας προτείνουμε το βιβλίο του Jack Shaheen αλλά και το ομώνυμο ντοκιμαντέρ Reel Bad Arabs: How Hollywood vilifies a people, το οποίο εξετάζει το θέμα ενδελεχώς. Τέλος, θα θέλαμε να ξεκαθαρίσουμε πως σκοπός των αντι-κριτικών δεν είναι σας αποτρέψει από το να δείτε αυτές τις ταινίες, αλλά να σας προβληματίσει ώστε να τις θεώρησετε μέσα από ένα πιο κριτικό πρίσμα.
Comments